“Jij… jij loopt met jouw bommen” roept mijn broer woest uit. We schrijven de jaren tachtig… Een huiskamertafel, een spelbord en twee kinderen. En ja, ik beken, ik liep met mijn bommen bij Stratego. Ik kon nooit winnen en misschien, stiekem vond ik het wel grappig dat mijn broer er zo kwaad over werd. Spelletjes zijn een geweldige spiegel van hoe de echte wereld ook kan werken. Hoe bepaal je strategie?
“Ik ben weer aangevallen”, zegt mijn vriend. “Jeetje wat vervelend voor je”, zeg ik. Hij weet al dat ik mijn standaard reactie aangezet had. Hij zit achter zijn computer en als je zou kijken wat je dan ziet.. Het zijn allemaal cijfertjes en tabelletjes. Hij speelt een spel met soldaatjes en dorpjes. De reactie van medespelers op het overnemen van een dorp is soms best heftig. Ze zijn boos of teleurgesteld of vinden het niet eerlijk. “Het is maar een spelletje” zegt mijn vriend dan.
In de echte wereld werkt het feitelijk net zo. Alleen is het dan geen spelletje. We kijken waar we op het spelbord staan en hoe we een doel kunnen bereiken. De andere mensen om ons heen zijn medespelers met hun eigen doel. De vraag is, hoe speel je het spel. Met het hart of met het ego?
“De aanval is mislukt”, zegt mijn vriend. “Die andere had ons door”. Ik vraag hem wat hij nu gaat doen. Grappig is, dat heel even een vleugje ego de tafel overkruipt. “Ja, ik ga iets terugdoen”.
Het lijkt zo lekker om even de rekening te vereffenen. De ander te laten voelen wat jij voelde. Of het iets oplost is een tweede. Maar dat gevoel van iets terug kunnen is lastig te weerstaan. We willen genoegdoening voor de actie van de ander. Ik weet er alles van met mijn Betty. Het komt niet zo vaak meer voor, maar recentelijk was het tijd om een bommetje te verzetten op een speelbord in mijn leven.
Voor ik het wist had ik gereageerd vanuit ego en scherp ook. Achteraf kijk ik dan naar wat er gebeurde en denk ik ‘hm, dat was wel heftig om daarvoor een bommetje neer te zetten’. Ik had ook een andere pion kunnen inzetten. Het nare van strategie met het ego bepalen is, dat je eigenlijk altijd verliest. De andere speler zal geen vriend willen zijn en je blijft zelf (dat is mijn ervaring) toch met een minder prettig gevoel op het veld achter.
Misschien is het handiger om een ander spel te gaan spelen. Ik kwam het spiegel-jezelf-spel tegen. Dat lijkt me nog eens leuk. Je speelt met anderen om te kijken hoe zij jou zien. In plaats van met bommetjes te gooien eens een rondje zelfreflectie. Het doel van het spel is jezelf leren kennen en zelfvertrouwen vergroten.
Want eerlijk is eerlijk, als ik de neiging heb om met bommetjes te gaan gooien, is er daarvoor wel iets gezegd of gedaan waardoor ik me wilde gaan verdedigen, niet comfortabel meer voelde of misschien ook een onveilig gevoel kreeg. Bij meer zelfvertrouwen zal je dit niet zo snel meer hoeven doen. Dan sta je stevig op het eigen speelveld en kan de ander rustig aan komen draven met soldaatjes. Je zult dan rustiger strategie bepalen.
Ik zet mijn bommetjes even veilig weg, voordat Betty de spelregels van Stratego weer eens met een loepje doorneemt… en ga even bellen blazen of zo.
