Een zweempje kringelt door de lucht en bereikt mijn neus. Sniff, sniff.. Ja! Het zweempje is de geur van iets lekkers. Ik loop op de markt en dan gebeurt het, de geur van eten kronkelt zich een weg naar mijn neus en vervolgens gaat er in mijn hoofd een laatje open met hedonische honger.
Ons lichaam is een prachtige machine. Een steeds terugkerend patroon van calorie-opname en calorie-verbruik. Je stop er eten in en door te ‘leven’ (bewegen) wordt dat als brandstof gebruikt. Eigenlijk best simpel, zou je zeggen. Je eet en als de tank vol zit stop je daar weer mee. Was het maar zo simpel.
Hedonische honger is ‘de verleiding om te eten’. Eten voor het lekkere en niet omdat je de tank aan het vullen bent. Die tank was meestal al gevuld als je hedonisch gaat denken.
Als ik zo eens in de Appie loop word mijn hedonisch denken erg geprikkeld. Bordjes met kaasblokjes, stukjes van de ‘cake van de week’ glimlachen mij toe. Als je pech hebt, staat er ook nog zo’n overmatig blije ‘probeer-mevrouw’ met een nieuw product in een gangpad. En zo levert een rondje Appie al gauw een paar extra calorietjes op.
En ken je dat gevoel dat je na het eten nog zin hebt in iets zoetigs? Ik dacht jaren dat ik daar alleen in stond, tot ik bij een aantal mensen kwam waar als vanzelfsprekend een schaaltje chocolade ter tafel kwam na het eten. Heerlijk om te zien dat je niet alleen bent in zo’n neiging. Maar hoe komt dat dan toch?
Uit een artikel van de Weight Watchers komt naar voren dat wij mensen twee reacties hebben als het gaat om ‘honger’. Met honger bedoelen we het eten van voedingsmiddelen om het lichaam te laten werken.
Er is het ‘houden van’ eten. Dit heeft te maken met de smaak en het ‘hunkeren naar’ eten. Dat heeft te maken met beloningsmechanismen. Als de beloningscentra in de hersenen worden geactiveerd én er is voedsel of een voedingsprikkel aanwezig, dan kan het ‘hunkeren’ naar een bepaald voedingsproduct toenemen Beloningsprikkels stimuleren de dopamineproductie, net als voedselbeperking, wat de mate van ‘wanting’ bepaalt.
Houden van en hunkeren naar staan bijna altijd aan. Het is een reactie op voedingsprikkels en onze omgeving waardoor we gaan eten terwijl we eigenlijk al vol zitten. Dat zou verklaren waarom we een toetje na het eten willen.
Allemaal leuk en aardig, deze wetenschap, maar wat te doen als de hersenen constant in de ’tank’ modus staan?
Ook daar heeft de Weight Watchers een oplossing voor.
Geef je koelkast een make-over
Mensen die eten zien, krijgen van nature zin om dat ook op te eten. Dit heet ‘hedonic hunger’: wanneer je verleidelijk eten ziet, krijg je het gevoel dat je honger hebt, ook al zit je eigenlijk vol. Ook voor je koelkast geldt dus: zet gezonde etenswaren op een plek die in het oog springt en zorg dat de rest buiten je gezichtsveld staat.
Ga niet met een lege maag winkelen
Wanneer je met een hongergevoel door de supermarkt loopt is de kans groot dat je sneller voor ongezonde, gemakkelijke maaltijden of snacks kiest. Eet daarom voordat je boodschappen gaat doen. Je bent veel beter gewapend tegen verleidelijke aanbiedingen en de geur van verse appeltaart als je een voldaan gevoel hebt.
Allemaal mooie tips en we weten het allemaal eigenlijk ook wel, ik in ieder geval. Ik geloof dat het ook gaat om hoe je over eten en over jezelf denkt. Ik loop naar de keuken om een glas water te pakken en ergens in de vijf passen er naar toe ontstaat het idee.. Hmm.. chocolaatje.. en voor ik het weet heb ik er een in mijn hand en nog sneller heeft dat overheerlijke bruine goud zijn weg naar mijn smaakpapillen gevonden. Nog geen twee tellen later komt de gedachte al, dat WE toch afgesproken hadden ons leven te beteren en het glaasje water de enige reden was om naar de keuken te lopen???
Ik weet nog uit mijn periode dat ik veel ben afgevallen, dat het snoepen een bewuste keuze mocht zijn. Ik heb wel eens met een stukje borstplaat op een ontbijtbordje gezeten en met mes en vork het boterzachte zoete lekkernij in vier stukjes gesneden en elk stukje met zo veel plezier op zitten eten… en daarna geen nare gedachte… nee.. een gelukzalig gevoel van puur genieten.
Naast het pimpen van mijn koelkast zal ik ook de gedachtenzolder eens een voorjaars schoonmaak mogen geven. Alle gedachten over eten even op waarheid testen en dat wat niet meer nodig is, hopla.. bij het grof vuil ermee! Tijdens het schrijven van deze blog kwam ik nog een leuke oplossing tegen.. Als je dan iets nuttigs met snoep moet doen.. misschien is dit nog een idee!